Tượng đá non nước - Dinh Beo

Làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước nằm ngay dưới chân thắng cảnh kỳ vĩ Ngũ Hành Sơn về phía Đông Nam thành phố Đà Nẵng, cách phố cổ Hội An khoảng gần 20 km. Theo người dân sinh sống lâu đời ở đây cho biết, nghề điêu khắc đá mỹ nghệ ở Non Nước có cách đây gần bốn thế kỷ. Ông tổ của nghề này là một người quê gốc Thanh Hóa, tên là Huỳnh Bá Quát, người đã có công đem nghề đá ở sứ Thanh vào Đà Nẵng. Ban đầu, số người biết nghề làm đá không nhiều. Sản phẩm làm ra chủ yếu để phục vụ cuộc sống sinh hoạt hàng ngày của người dân địa phương, như các loại cối giã gạo, cối xay ngũ cốc hoặc các bia mộ được khắc bằng đá.

Ngày nay, qui mô sản xuất của làng nghề ngày càng được mở rộng, thu hút hàng ngàn lao động có tay nghề khá. Sản phẩm của làng nghề trở thành các mặt hàng xuất khẩu có giá trị kinh tế cao, đóng góp khoản ngân sách đáng kể vào tiềm năng kinh tế của thành phố Đà Nẵng.

Ở làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước có nhiều nghệ nhân nổi tiếng, nhiều gia đình có tới bảy tám thế hệ làm nghề điêu khắc đá. Nhiều sản phẩm được lưu truyền từ đời này sang đời khác như bộ ấm trà bằng đá do nghệ nhân Huỳnh Bá Triêm làm ra từ thời nhà Nguyễn. Vào những năm đầu thế kỷ 20, nghề chạm trổ đá làm ra các mẫu vật, nghề điêu khắc chân dung trên đá lần lượt xuất hiện do những bàn tay tài năng, khéo léo và trí sáng tạo tài tình của các nghệ nhân Huỳnh Đàn, Nguyễn Chất và nhiều nghệ nhân khác. 

Đến thăm làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước, chúng ta không khỏi ngạc nhiên về tính đa dạng của các chủng loại sản phẩm, từ những pho tượng Phật, tượng Thánh, tượng người, muông thú cho đến những sản phẩm đồ lưu niệm được chạm trổ hoa văn rất đẹp. Khách tham quan từ nhiều nước đến đây đều ngưỡng mộ tài năng của các nghệ nhân điêu khắc và những sản phẩm độc đáo của họ. Ngoại trừ những s ản phẩm đồ lưu niệm, nếu khách hàng muốn đặt mua những sản phẩm có trọng lượng lớn, cỡ kích to thì chỉ cần một khoản tiền đặt cọc hoặc một hợp đồng thỏa thuận giữa người mua và người bán kèm với địa chỉ của khách hàng, sản phẩm sẽ được bên bán đóng kiện cẩn thận và gửi theo đường biển đến tận nơi cho khách hàng.

Rất nhiều thương gia hoặc khách du lịch từ Hồng Kông, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan, Australia, Pháp, Canađa, Hà Lan, Mỹ... đã đến ký hợp đồng đặt mua các sản phẩm ở làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước, trong đó có người mua với trị giá hàng trăm ngàn Đô-la.

Một trong những cơ sở làm ăn có uy tín ở làng nghề này là cơ sở điêu khắc đá của anh Nguyễn Long Bửu, một con người vừa có năng khiếu bẩm sinh từ dòng máu truyền thống của gia đình lại được đào tạo một cách qui cũ từ cái nôi Trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội. Các tác phẩm do anh sáng tác mang đậm hai trường phái cổ điển và hiện đại, được khách hàng đánh giá rất cao. Nhiều tác phẩm của anh được bán với giá hàng ngàn đô-la. Những tác phẩm quý như "Dáng Xuân" hiện được trưng bày ở Sydney (Australia); "Nón quai thao", trưng bày tại khu vui chơi giải trí Kiri (Hoa Kỳ), hoặc tác phẩm "Bố cục" được xây dựng tại công viên quốc gia New Zealand... Trong vườn tượng của Nguyễn Long Bửu là cả một thế giới tượng thật kỳ thú. Ở đó, mỗi tác phẩm hầu như không còn là tượng, là đá, mà là những con người, những con vật tràn đầy sức sống đang giao cảm với người xem.

Nghệ nhân Nguyễn Long Bửu đã từng giành Huy chương và Cúp Bạc do Công chúa Thái Lan trao tặng cho tác phẩm "Niềm hạnh phúc" của anh trong cuộc thi điêu khắc quốc tế được tổ chức tại thủ đô Băng Cốc (Thái Lan). Đề tài mà Bửu khai thác cho tác phẩm vừa đoạt giải nói trên là hình tượng người phụ nữ Việt Nam, duyên dáng trong bộ áo dài tứ thân truyền thống, tay cầm chiếc nón quai thao, được Ban Giám khảo cuộc thi đánh giá cao.

Nguyễn Long Bửu luôn ấp ủ một dự án xây dựng vườn tượng có quy mô lớn ngay bên dòng sông quê hương để giới thiệu với bạn bè trong và ngoài nước về tiềm năng nghệ thuật truyền thống của làng nghề đá Non Nước. Và, các thế hệ con cháu của họ đã và đang tiếp tục giữ gìn, bảo tồn và phát huy các giá trị nghệ thuật truyền thống mà ông cha để lại, sáng tạo thêm nhiều sản phẩm mới.